Chính phủ nợ nhiều văn bản hướng dẫn luật
Người Việt Nam đang lo ngại sâu sắc về USD trong bối cảnh hệ thống tài chính của nước Mỹ tiếp tục ngập sâu trong rắc rối.

Ngày 1-7-2016 tới, 18 luật mới sẽ có hiệu lực nhưng 184 văn bản quy định chi tiết – hướng dẫn thi hành luật – thuộc thẩm quyền của Chính phủ, Thủ tướng và các bộ, ngành hiện vẫn đang trong giai đoạn soạn thảo. Và, theo nhận định của Bộ Tư pháp, “nhiều văn bản không có khả năng ban hành trước 1-7-2016”.

Cuộc họp của Bộ Tư pháp về tình hình xây dựng, ban hành văn bản quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành luật hôm 30-5 cho thấy hiện còn gần 40 nghị định quy định về điều kiện kinh doanh cần được xây dựng, ban hành trước ngày 1-7-2016; và hơn 10 thông tư liên tịch vẫn còn đang được soạn thảo… rất khó hoàn thành để ban hành trước ngày 1-7-2016.

Trước đó, góp ý dự thảo Báo cáo của Chính phủ về kết quả ban hành văn bản quy định chi tiết thi hành một số luật, nhiều bộ, ngành hứa sẽ giải quyết xong tình hình nợ đọng văn bản hướng dẫn. Nhưng, theo Bộ Tư pháp, thực tế công tác rà soát lập danh mục văn bản quy định chi tiết còn chậm, thiếu thống nhất, định hướng ngay từ đầu, nhất là đối với thông tư và thông tư liên tịch.

“Điều này dẫn đến nhiều trường hợp phải báo cáo Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ cho rút hoặc gộp nhiều văn bản để ban hành thành một văn bản, hoặc đưa nội dung vào văn bản quy định chi tiết thuộc thẩm quyền của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ”, báo cáo của Bộ Tư pháp viết.

Và, vì việc nghiên cứu soạn thảo hầu hết văn bản còn chậm, không bảo đảm tiến độ, thời hạn trình, ban hành nên không được ban hành kịp thời để có hiệu lực cùng thời điểm có hiệu lực của luật; cho nên, điều này ảnh hưởng trực tiếp đến công tác triển khai thi hành luật, ảnh hưởng đến hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước và quyền, lợi ích của tổ chức, cá nhân.

18 luật có hiệu lực từ 1-7-2016 và những quy định cốt lõi:

1. Bộ Luật Hình sự 2015

– Sẽ xử lý hình sự đối với pháp nhân phạm tội;
– Bỏ tử hình đối với 7 tội danh;
– Thay hình phạt tù bằng hình phạt tiền đối với 10 tội danh.

2. Bộ Luật Tố tụng hình sự 2015

– Cơ quan tiến hành tố tụng có thể ghi âm, ghi hình bí mật, nghe điện thoại bí mật, thu thập bí mật dữ liệu điện tử để điều tra tội tham nhũng, rửa tiền, khủng bố;

– Xử lý hình sự pháp nhân không phân biệt hình thức sở hữu và thành phần kinh tế.

3. Luật tổ chức cơ quan điều tra hình sự 2015

– Nghiêm cấm cơ quan điều tra hình sự bức cung, dùng nhục hình và hình thức tra tấn hoặc đối xử, trừng phạt tàn bạo, vô nhân đạo, hạ nhục;

– Cơ quan An ninh điều tra Bộ Công an có quyền kiến nghị cơ quan, tổ chức hữu quan áp dụng biện pháp khắc phục nguyên nhân, điều kiện làm phát sinh tội phạm.

4. Luật thi hành tạm giữ, tạm giam 2015

– Người đồng tính, người chuyển giới được bố trí giam giữ ở buồng riêng;

– Người bị tạm giam, tạm giữ vẫn có quyền bầu cử và bỏ phiếu trưng cầu ý dân;

5. Bộ Luật Tố tụng dân sự 2015

– Thành lập tòa gia đình và người chưa thành niên để giải quyết tranh chấp, yêu cầu vụ việc liên quan đến hôn nhân, gia đình;

– Chỉ có Tòa án mới có quyền tuyên bố hợp đồng lao động vô hiệu.

6. Luật Tố tụng Hành chính 2015

– Thừa nhận dữ liệu điện tử là nguồn chứng cứ;

– Quy định xử lý, nghĩa vụ nộp, chế độ thu chi tiền án phí, lệ phí.

7. Luật sửa đổi các Luật về thuế 2016

– Cơ sở kinh doanh trong tháng, quý có hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu nếu có thuế GTGT đầu vào chưa được khấu trừ từ 300 triệu đồng trở lên thì được hoàn thuế theo tháng, quý, trừ hàng hóa nhập khẩu để xuất khẩu;

– Áp biểu thuế tiêu thụ đặc biệt mới đối với xe ô tô chở người từ 9 chỗ trở xuống;

– Chậm nộp tiền thuế tính lãi 0.03%/ngày.

8. Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật 2015

– Thừa nhận Bộ luật trong hệ thống văn bản quy phạm pháp luật Việt Nam.

– Sẽ có hàng loạt các văn bản quy phạm pháp luật hết hiệu lực

9. Luật an toàn, vệ sinh lao động 2015

– Nghiêm cấm người sử dụng lao động trả tiền thay cho bồi dưỡng bằng hiện vật.

– Người sử dụng lao động phải bố trí người làm công tác y tế.

10. Luật trưng cầu ý dân 2015

– Nội dung toàn văn Hiến pháp phải thực hiện trưng cầu ý dân.

– Trả thù người tố cáo về trưng cầu ý dân có thể bị xử lý hình sự.

11. Luật an toàn thông tin mạng 2015

– Không được gửi tin bán hàng nếu người nhận không đồng ý;

– Cá nhân có trách nhiệm tự bảo vệ thông tin cá nhân của mình và tuân thủ quy định pháp luật về cung cấp thông tin cá nhân khi sử dụng dịch vụ trên mạng.

12. Luật hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân 2015

Quốc hội cho phép trả lời chất vấn bằng văn bản nếu vấn đề chất vấn:

– Không thuộc nhóm vấn đề chất vấn tại kỳ họp;

– Cần được điều tra, xác minh;

– Thuộc nhóm vấn đề chất vấn tại kỳ họp nhưng chưa được trả lời tại kỳ họp.

13. Luật quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng 2015

– Hình thức tuyển chọn quân nhân chuyên nghiệp là xét tuyển hoặc thi tuyển;

– Nếu tốt nghiệp loại giỏi, xuất sắc thì được tuyển chọn thông qua hình thức xét tuyển.

14. Luật Thú y 2015

– Cần phải giảm thiểu đau đớn, sợ hãi, đối xử nhân đạo với động vật trong vận chuyển, giết mổ;

– Thịt động vật bày bán phải được đặt trên phương tiện được làm bằng vật liệu không gỉ.

15. Luật khí tượng thủy văn 2015

– Dự báo, cảnh báo khí tượng thủy văn được bổ sung vào nhóm ngành, nghề kinh doanh có điều kiện.

– Thông tin dự báo, cảnh báo khí tượng thủy văn phải được cập nhật thường xuyên, theo ngôn ngữ dễ hiểu, dễ sử dụng.

16. Luật thống kê 2015

– Sử dụng số liệu thống kê phải trích dẫn nguồn.

– Vi phạm luật thống kế có thể sẽ bị xử lý hình sự.

17. Luật Tài nguyên, môi trường biển và hải đảo 2015

– Tuần lễ Biển và Hải đảo Việt Nam là từ ngày 1 đến 8-6 hàng năm;

– Trong vòng 18 tháng kể từ ngày 1-7-2016, UBND tỉnh phải thiết lập hành lanh bảo vệ bờ biển thuộc phạm vi quản lý.

18. Luật Điều ước quốc tế 2016

– Thứ tự áp dụng khi điều ước quốc tế trái với quy định pháp luật trong nước về cùng một vấn đề:

+ Hiến pháp.

+ Điều ước quốc tế.

+ Văn bản quy phạm pháp luật.

– Sẽ ban hành và tổ chức thực hiện hàng loạt các văn bản quy phạm pháp luật về điều ước quốc tế.

Nguồn: Thời báo Kinh tế Sài gòn điện tử