Theo các cán bộ hải quan, sở dĩ đề cập vấn đề này là vì thời gian gần đây đã xảy ra một số trường hợp DN khai báo áp mã số thuế đối với hàng hóa NK thiếu chính xác. Theo Cục Hải quan TP HCM, khi tiếp nhận đăng ký tờ khai thấy nghi ngờ về mã số thuế, cơ quan hải quan lập tức phải chuyển luồng kiểm tra (từ luồng xanh-miễn kiểm tra hải quan, sang luồng đỏ-phải kiểm tra thực tế hàng hóa). Qua kiểm tra thực tế hàng hóa, một số mặt hàng NK do DN khai báo sai mã số thuế đã dẫn tới chênh lệch thuế hàng trăm triệu đồng. Chẳng hạn như trường hợp NK máy nén dùng cho hệ thống máy nén lạnh, qua kiểm tra thực tế và giám định của cơ quan chức năng có thuế suất NK là 13%, trong khi trước đó DN khai báo thuế suất 0%. Số thuế chênh lệch tăng lên hơn 100 triệu đồng đã được cơ quan hải quan kịp thời điều chỉnh. Hay như trường hợp phát hiện khai sai mã số thuế đối với mặt hàng hóa chất qua cảng TP HCM, điều chỉnh thuế suất từ 5% lên 40%, tăng hơn 60 triệu đồng tiền thuế.Vấn đề là ở chỗ việc khai báo mã số thuế sai sẽ dẫn tới thất thu ngân sách đáng kể, gây ra sự cạnh tranh không lành mạnh giữa các DN. Nhưng cũng phải nói thêm rằng cũng có trường hợp do thiếu cập nhật, tìm hiểu quy định chính sách nên DN đã vô tình khai báo sai mã số thuế, dẫn đến chịu thiệt thòi khi thông quan hàng hóa, đó là chưa kể sẽ bị phạt vi phạm.

Đối chiếu theo quy định, đối với các DN khai chưa chính xác mã số thuế vào lần đầu thì cơ quan hải quan sẽ lập biên bản chứng nhận, điều chỉnh mã số thuế. Tuy nhiên, nếu là lần thứ hai trở đi cơ quan Hải quan sẽ lập biên bản vi phạm để xử phạt. Nếu thường xuyên nhập khẩu một mặt hàng mà DN vẫn khai sai mã số thuế thì cơ quan hải quan sẽ truy thu thuế đối với những tờ khai NK trước đó trong vòng 1 năm kể từ khi phát hiện. Thực tế đã có trường hợp cơ quan hải quan truy thu toàn bộ số thuế đối với các tờ khai NK trong 1 năm kể từ ngày phát hiện áp sai mã số thuế  mặt hàng nhựa nguyên sinh (điều chỉnh thuế từ 0 – 5%), thuế truy thu tăng thêm 2 tỷ đồng. Hiện có ý kiến cho rằng nếu có cơ sở xác định DN cố tình khai sai tên hàng, mã số thuế để gian lận thuế thì phải xử phạt từ 1 – 5 lần số thuế ẩn lậu, đồng thời truy thu tiền thuế tiền phạt không chỉ trong vòng 1 năm mà phải 5 năm theo Luật Thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu.

Rõ ràng là việc khai sai mã số thuế của DN nếu không phát hiện sẽ dẫn đến thất thu ngân sách. Hiện nay cơ quan hải quan đang chú ý kiểm tra kỹ một số mặt hàng được coi là trọng điểm để kịp thời phát hiện gian lận tại cửa khẩu. Về phía DN, thực tế cho thấy các DN khai sai mã số thuế sẽ ảnh hưởng đến thời gian thông quan của mình. Vì vậy, cơ quan hải quan khuyến nghị các DN cần hết sức chú ý nắm bắt quy định mới.

Đức Hoàng
Nguồn: Báo Điện tử Diễn đàn doanh nghiệp