Ngày 18/8/2010, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 90/2010/NĐ-CP quy định về Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Tiếp đó, ngày 8/6/2013, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định 896/QĐ-TTg phê duyệt Đề án tổng thể đơn giản hóa TTHC, giấy tờ công dân và các cơ sở dữ liệu liên quan đến dân cư giai đoạn 2013 – 2020. Đây là cơ sở pháp lý rất quan trọng để chúng ta tiến thêm một bước trong thực hiện cải cách các TTHC.

 
Theo Phó tổng cục trưởng Tổng cục cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội Trần Văn Vệ, cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư là cơ sở dữ liệu gốc, tập hợp thông tin cơ bản của tất cả công dân Việt Nam, được xây dựng thống nhất trên toàn quốc để dùng chung cho các cơ quan, tổ chức, cá nhân nhằm cung cấp chính xác, kịp thời thông tin cơ bản về dân cư phục vụ công tác quản lý nhà nước, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế, xã hội và yêu cầu chính đáng của công dân và để tra cứu thông tin về công dân khi giải quyết TTHC. Cơ sở dữ liệu được hình thành trên cơ sở thu thập, cập nhật các chỉ tiêu thông tin dân cư thông qua công tác đăng ký, quản lý cư trú, tàng thư hồ sơ hộ khẩu; cấp, quản lý chứng minh thư nhân dân đã được ngành công an lưu giữ phần lớn dữ liệu cơ bản về công dân và sẽ được thường xuyên thu thập, cập nhật các chỉ tiêu thông tin khi có sự thay đổi của người dân bảo đảm tính chính xác và dữ liệu sống phục vụ việc tra cứu một cách hiệu quả. 
 
Cũng theo Phó tổng cục trưởng Trần Văn Vệ, Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư sau khi hình thành sẽ bảo đảm khả năng kết nối, chia sẻ, khai thác thông tin cơ bản của công dân với cơ sở dữ liệu chuyên ngành khác có liên quan đến quản lý dân cư. Góp phần giảm chi phí hành chính cho người dân và xã hội thông qua việc giảm thời gian, giấy tờ đầu vào của người dân khi thực hiện TTHC. Thay vì người dân phải xuất trình hoặc nộp bản sao có chứng thực các giấy tờ công dân khi thực hiện TTHC, cơ quan thực hiện TTHC chỉ cần tra cứu thông tin về công dân có lưu trữ trong cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. 
 
Giữa cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư với các cơ sở dữ liệu khác có mối quan hệ chặt chẽ. Theo đó, cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư được coi là cơ sở dữ liệu gốc, là cơ sở nền tảng của cơ sở dữ liệu khác sử dụng các trường thông tin cơ bản về công dân đã được cơ sở dữ liệu về dân cư thu thập và cập nhật để các cơ quan, tổ chức, cá nhân dùng chung nhằm cung cấp chính xác, kịp thời thông tin cơ bản về phục vụ công tác quản lý nhà nước, dùng để tra cứu thông tin về công dân khi giải quyết TTHC, thay thế cho việc xuất trình hoặc nộp bản sao, hoặc nộp bản sao có chứng thực các giấy tờ công dân khi thực hiện TTHC có thông tin lưu trữ trong cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư thông qua số định danh cá nhân. Việc cập nhật thông tin của công dân trong cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư được phân công cho các cơ quan có trách nhiệm quản lý thông tin xác lập hoặc điều chỉnh biến động về các thông tin đó của công dân thông qua giải quyết TTHC (ngành công an và ngành tư pháp), được Chính phủ quy định cụ thể về thẩm quyền, trách nhiệm trong việc thu thập, cập nhật, kết nối, chia sẻ, khai thác, quản lý thông tin. 
 
Việc xây dựng Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư cùng với các cơ sở dữ liệu khác góp phần thúc đẩy, hoàn thiện cơ sở hạ tầng thông tin, tạo nền tảng phát triển Chính phủ điện tử, ứng dụng rộng rãi công nghệ thông tin trong hoạt động nội bộ các cơ quan nhà nước, giảm chi phí hoạt động, cung cấp thông tin, dịch vụ công trực tuyến ở mức độ cao trên diện rộng để phục vụ người dân và doanh nghiệp làm cho hoạt động của cơ quan nhà nước minh bạch hơn, phục vụ người dân và doanh nghiệp tốt hơn, Phó tổng cục trưởng Tổng cục cảnh sát quản lý hành chính về trật tự xã hội Trần Văn Vệ nhấn mạnh. 
 
Cho ý kiến về cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, Phó chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng và An ninh Hồ Trọng Ngũ cho rằng, xét trong điều kiện hiện tại, chưa cần thiết phải làm riêng một đạo luật cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, mà kết hợp xử lý trong Luật Căn cước công dân để xử lý được bài toán cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư là rất tốt. Bởi vì có cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư, xây dựng hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư thì sau này khi phát triển cơ sở dữ liệu các chuyên ngành, chúng ta kết nối các lợi ích quốc gia về KT – XH, quản lý hành chính Nhà nước… 
 
Phát biểu tại Hội thảo về Dự án Luật Căn cước công dân,  Phó chủ nhiệm Hồ Trọng Ngũ nhấn mạnh, đây là một dự án được nhiều ĐBQH và đông đảo cử tri quan tâm, là một trong các dự án luật bảo đảm cơ sở pháp lý để thực hiện Đề án tổng thể đơn giản hóa thủ tục hành chính, giấy tờ công dân và các cơ sở dữ liệu liên quan đến quản lý dân cư giai đoạn 2013 – 2020 (Đề án 896), tạo sự đổi mới căn bản về tổ chức, hoạt động quản lý Nhà nước về dân cư theo hướng hiện đại, phù hợp với điều kiện của Việt Nam trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa và thông lệ quốc tế; đẩy mạnh ứng dụng CNTT vào giải quyết TTHC cho người dân, doanh nghiệp, nhằm đơn giản hóa thủ tục, giảm giấy tờ công dân, góp phần nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý của Nhà nước trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội; đồng thời, góp phần phát triển Chính phủ điện tử. 

Hà An
Nguồn: Báo Người Đại biểu nhân dân