Một trong những điểm mới của Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL) có hiệu lực từ ngày 1.7.2016 là xây dựng VBQPPL được tách làm hai giai đoạn: giai đoạn xây dựng, phân tích, phê duyệt chính sách và giai đoạn soạn thảo VBQPPL, tương ứng mỗi giai đoạn Luật cũng quy định quy trình cụ thể để thực hiện. Chính từ những đổi mới quan trọng này, đa số các đại biểu tham dự hội thảo cho rằng, việc ban hành bộ tiêu chí thẩm định đề nghị xây dựng luật, pháp luật và nghị định của Chính phủ là cần thiết và phải sớm ban hành, bảo đảm có hiệu lực, đồng thời cùng với Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật.

Dự thảo Bộ tiêu chí thẩm định đề nghị xây dựng luật, pháp lệnh và nghị định của Chính phủ do Bộ Tư pháp đề nghị gồm 6 tiêu chí, bao gồm: Các tiêu chí đánh giá về sự cần thiết ban hành, đối tượng, phạm vi điều chính của luật, pháp lệnh, nghị định; Sự phù hợp của nội dung chính sách với đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước; Các tiêu chí đánh giá về tính hợp hiến, tính hợp pháp, tính thống nhất của chính sách với hệ thống pháp luật và tính khả thi, tính dự báo; Các tiêu chí đánh giá về tính tương thích của nội dung chính sách với các điều ước quốc tế mà Việt Nam là thành viên; Các tiêu chí đánh giá về sự cần thiết, tính hợp lý, chi phí tuân thủ thủ tục hành chính trong đề nghị xây dựng; Các tiêu chí đánh giá về việc tuân thủ trình tự, thủ tục lập đề nghị xây dựng. Cũng tương tự như trên, dự thảo Bộ tiêu chí thẩm định đề nghị xây dựng nghị quyết của Hội đồng nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc TƯ cũng bao gồm 6 tiêu chí. Trong mỗi tiêu chí cụ thể sẽ có những nhóm tiêu chí đánh giá cụ thể, chính vì thế nhiều ý kiến cho rằng, để tránh sự hình thức trong thẩm định chính sách cần rút gọn còn 3 – 4 tiêu chí. 

Cùng với dự thảo Bộ tiêu chí này, Bộ Tư pháp cũng đưa ra danh mục câu hỏi tham khảo khi thẩm định đề nghị xây dựng VBQPPL. Theo đó, mỗi một tiêu chí sẽ có nhóm các câu hỏi liên quan: việc xây dựng chính sách xuất phát từ yêu cầu thực tiễn trong nước và quốc tế ?; Nội dung chính sách có bảo đảm tính thống nhất, tính đồng bộ với hệ thống pháp luật hiện hành?… Từ hệ thống câu hỏi này, việc đánh giá thẩm định chính sách sẽ đơn giản hơn. Tuy nhiên, cũng tại hội thảo không ít ý kiến còn băn khoăn điều kiện thực tế triển khai quy định này, nhất là điều kiện về nhân lực tại địa phương. 

Tin, ảnh Nguyễn Minh
Nguồn: Báo điện tử Đại biểu nhân dân