Báo động về nạn “gẫy” hợp đồng bảo hiểm nhân thọ
Người Việt Nam đang lo ngại sâu sắc về USD trong bối cảnh hệ thống tài chính của nước Mỹ tiếp tục ngập sâu trong rắc rối.

Theo Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam, tốc độ tăng trưởng doanh thu phí bảo hiểm nhân thọ (BHNT) 9 tháng đầu năm 2007 đạt khoảng 9.500 tỷ đồng, tăng 12% cao nhất trong vòng ba năm qua. Trong năm 2007, các doanh nghiệp bảo hiểm cũng tích cực đưa ra thị trường những sản phẩm mới để tăng thêm sự lựa chọn cho khách hàng. Tuy nhiên, tổng số 130 sản phẩm BHNT đang có mặt trên thị trường chỉ được thiết kế theo hai dòng chính là sản phẩm tích lũy và đóng phí linh hoạt. Hai dòng sản phẩm này đang có sự cạnh tranh quyết liệt.

Hợp đồng gẫy cao hơn mức trung bình thế giới

Phó tổng giám đốc một công ty BHNT nước ngoài cho biết tỷ lệ khách hàng tham gia BHNT hủy hợp đồng trước thời hạn lên đến 30%. Trong khi mức hủy hợp đồng bình quân trên thế giới chỉ chiếm khoảng 10%-20%. Nguyên nhân chủ yếu là do khách hàng không hài lòng với sản phẩm và dịch vụ chăm sóc khách hàng. Anh Trần Văn Bình, đại lý của một công ty BHNT nước ngoài hàng đầu ở Việt Nam, cũng cho biết đa số khách hàng đã bỏ hợp đồng chỉ sau 1-2 năm đóng phí. “Lý do khách hàng phá hợp đồng có nhiều tình huống khác nhau nhưng lý do phổ biến nhất vẫn rơi vào tình huống cần tiền chi tiêu cho gia đình. Mặt khác, nhiều người đã không tính toán được thu nhập của mình nên sau vài năm đã mất khả năng đóng phí nên sẵn sàng phá hợp đồng” – anh Bình cho biết.

Việc khách hàng phá hủy hợp đồng trước thời hạn với tỷ lệ cao được một số công ty BHNT thừa nhận những sản phẩm trước đây chủ yếu được thiết kế theo hướng tích lũy. Vì vậy, dòng sản phẩm này đã không còn đáp ứng được nhu cầu khách hàng mỗi khi cần tiền mặt hoặc mất khả năng đóng phí do phải đóng theo chu kỳ cố định.

Tổng giám đốc một công ty BHNT cho biết trước đây khoảng 10 năm, thị trường BHNT còn rất mới mẻ đối với người dân thì sản phẩm BHNT tích tũy rất phù hợp. Thế nhưng 10 năm qua, thị trường BHNT Việt Nam đã phát triển ồ ạt theo chiều rộng. Các công ty đã mở rộng thị phần ra cả những vùng sâu, vùng xa nên tỷ lệ bền vững của hợp đồng không cao. Kết quả nghiên cứu thị trường BHNT của Hiệp hội Bảo hiểm đã chỉ ra rằng nhu cầu được bảo hiểm của người dân đã được nâng lên khi nền kinh tế đang phát triển mạnh mẽ. Bây giờ khách hàng cần những sản phẩm linh hoạt, có tính cạnh tranh và có lợi tối đa. Dòng sản phẩm tích lũy đang rất phổ biến ở Việt Nam nhưng hầu như lại không còn trên thế giới từ những năm 1970.

Hiện nay ở nước ta, dòng sản phẩm tích lũy được các công ty đặt nhiều tên gọi khác nhau nhưng chung quy lại khi tham gia, khách hàng sẽ mua một mệnh giá khoảng từ 10 triệu đồng trở lên và phải đóng phí liên tục theo định kỳ. Đa phần khách hàng tham gia với những mệnh giá khoảng 50-100 triệu đồng với thời gian đáo hạn khoảng 10 năm. Nếu không có sự kiện bảo hiểm xảy ra, đến ngày đáo hạn khách hàng sẽ được nhận về tiền đóng và lãi suất cộng lại.

Nở rộ sản phẩm đóng phí linh hoạt

Để thay thế cho những sản phẩm lỗi thời nêu trên, hiện nay trên thị trường đã xuất hiện sản phẩm “Kế hoạch trọn đời” (Universal Life) do Công ty BHNT ACE Life cung cấp. Cũng bằng với mức đóng phí của sản phẩm tích lũy mệnh giá 50-100 triệu đồng, khách hàng đã có thể mua bảo hiểm đóng phí linh hoạt với mệnh giá lên tới 500 triệu đồng, một tỷ đồng. Điểm khác biệt của sản phẩm này với sản phẩm tích lũy là cho phép khách hàng hoàn toàn chủ động trong việc đóng phí. Khách hàng cũng có thể rút tiền mặt như một tài khoản cá nhân để giải quyết chi tiêu trong những lúc gặp khó khăn bất ngờ…

Do vậy, trong vài năm qua, khi dòng sản phẩm tích lũy đang có tốc độ tăng trưởng chậm lại thì dòng sản phẩm đóng phí linh hoạt liên tục có tốc độ tăng trưởng rất nhanh. Mặt khác, sản phẩm này còn đáp ứng được nhu cầu của khách hàng, nhất là những khách hàng muốn tham gia mệnh giá cao từ nguồn thu nhập linh hoạt của mình. Nhờ “gãi đúng chỗ ngứa” của thị trường, ACE Life đã đạt tốc độ tăng trưởng gần 400% trong chín tháng đầu năm 2007 so với năm trước.

Ngoài ra, Công ty BHNT AIA Việt Nam cũng đã chính thức giới thiệu sản phẩm có tính năng tương tự. Theo nhận định chung, dòng sản phẩm đóng phí linh hoạt tiếp tục phát triển rộng rãi trong những năm tới trước sự đón nhận rất mạnh của khách hàng. Hơn nữa, dòng sản phẩm này sẽ là sự lựa chọn ưu tiên của các công ty BHNT khác trước nhu cầu ngày càng gia tăng của khách hàng.

Hiện nay mới chỉ có khoảng 5% người Việt Nam đã mua bảo hiểm. Thực hiện lộ trình cam kết WTO từ 1/1/2008, các doanh nghiệp nước ngoài sẽ được mở chi nhánh tham gia kinh doanh các sản phẩm bảo hiểm. Vốn pháp định doanh nghiệp BHNT phải tăng lên 600 tỷ đồng.

Nguồn: Báo Pháp luật TP HCM