Tại Hội nghị tổng kết 2 năm thực hiện thí điểm Uber và Grab chiều 19/12, Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Lê Đình Thọ nhấn mạnh, thời gian tới phải thường xuyên kiểm tra hoạt động kinh doanh vận tải đối với Uber, Grab; cần thiết yêu cầu doanh nghiệp phải đăng ký kinh doanh tại Việt Nam. 

Giảm 3.000 taxi truyền thống

Theo Hiệp hội Taxi Tp.HCM, năm 2014, khi công ty Grab và Uber hoạt động với hình thức như taxi truyền thông đã khiến cho thị trường bị đảo lộn, doanh nghiệp taxi bị ảnh hưởng nghiêm trọng.

Không chịu nổi sức ép cạnh tranh nên 4 doanh nghiệp thuộc lĩnh vực này đã tuyên bố giải thể hoặc sáp nhập. Hiện, đầu xe taxi hoạt động trên địa bàn thành phố chỉ còn 8.900 xe, giảm hơn 3.000 xe so với năm 2010.

Trong khi taxi truyền thống liên tục giảm lượng xe thì taxi công nghệ lại đảo chiều, tăng nhanh chưa từng có, hiện đã lên tới 28.000 xe. Chiếm phần lớn trong số này là thuộc về xe hợp đồng điện tử loại 9 chỗ ngồi trở xuống chạy cho hai hãng Uber và Grab.

“Điều này đã khiến cho thị trường vận tải hành khách taxi bị lũng đoạn, mất phương hướng. Gây ra tình trạng ùn tắc giao thông nghiêm trọng”, Hiệp hội Taxi Tp.HCM nhấn mạnh.

Tại Hội nghị tổng kết 2 năm thực hiện thí điểm Uber và Grab chiều 19/12, ông Trần Quang Lâm, Phó giám đốc Sở Giao thông Vận tải Tp.HCM, cho rằng, Uber, Grab cũng gần giống taxi, mặc dù họ chỉ là đơn vị cung cấp phần mềm, nhưng lại quyết định giá cước mà không qua các hợp tác xã. Trong khi vai trò của hợp tác xã còn hạn chế. 

Theo ông Lâm, hiện thành phố đang thực hiện quy hoạch nhưng vẫn còn lúng túng do chưa làm rõ được loại hình này là taxi hay tương tự taxi.

Tương tự, ông Vũ Văn Viện, Giám đốc Sở Giao thông Vận tải Hà Nội, cho rằng, kinh doanh vận tải taxi là có điều kiện, hoạt động của xe hợp đồng dưới 9 chỗ, tiêu biểu là Uber, Grab bản chất lại hoạt động như taxi. Nhiều người mua mới và xe taxi truyền thống chuyển sang chạy Uber, Grab làm cho số lượng phương tiện gia tăng nhanh chóng, phá vỡ quy hoạch xe taxi.

“Cần nhận diện được xe hợp đồng dưới 9 chỗ sử dụng công nghệ, bản chất của nó phải như taxi. Chúng ta cần nhận diện đúng bản chất để quản lý chứ không cấm”, ông Viện kiến nghị.

Sẽ siết chặt quản lý Uber và Grab

Sau 2 năm thí điểm triển khai ứng dụng khoa học công nghệ hỗ trợ quản lý và kết nối hoạt động vận tải hành khách theo hợp đồng, theo thống kê của Vụ trưởng Vụ Vận tải (Bộ Giao thông Vận tải) hiện tại có 4/5 địa phương chính thức tham gia thí điểm gồm: Hà Nội, Quảng Ninh, Khánh Hòa và Tp.HCM.

Có 10 đơn vị cung cấp phần mềm ứng dụng để thực hiện hợp đồng vận tải điện tử. Tổng số hiện có trên 800 đơn vị vận tải với trên 36.000 phương tiện tham gia thí điểm.

Thứ trưởng Bộ Giao thông Vận tải Lê Đình Thọ đánh giá, sau 2 năm thí điểm đã thu được nhiều kết quả, nhưng còn nhiều bất cập cả với cơ quan quản lý nhà nước và các doanh nghiệp. 

Bộ Giao thông Vận tải sẽ tham mưu cho Chính phủ theo hướng tạo môi trường kinh doanh vận tải có điều kiện và các đơn vị tham gia phải tuân thủ các điều kiện này. “Con tàu chỉ đi trên đường ray, nếu đi “trật” phải tuýt còi ngay. Thời gian tới, sẽ có những quy định ngặt nghèo, cụ thể hơn”, Thứ trưởng Thọ nói.

Nghị định thay thế Nghị định 86 trong tháng 12 này Bộ trình Chính phủ sẽ có riêng một chương đề cập đến tất cả các vấn đề bất cập hiện nay. Tuy chưa phải tuyệt đối, nhưng sẽ là hành lang pháp lý quan trọng để xây dựng Luật Giao thông đường bộ phù hợp với xu thế phát triển.

Hướng sửa Nghị định 86, điều kiện kinh doanh giữa xe hợp đồng và xe taxi phải “gần” nhau, trong đó mạnh dạn tính phương án đưa điều kiện kinh doanh xe hợp đồng và xe taxi ngang nhau sẽ giúp công tác quản lý chặt chẽ hơn, tạo sự công bằng trong kinh doanh vận tải. 

Cũng theo Thứ trưởng Thọ, thời gian tới phải thường xuyên kiểm tra hoạt động kinh doanh vận tải đối với Uber, Grab; cần thiết yêu cầu doanh nghiệp phải đăng ký kinh doanh tại Việt Nam. 

“Kinh doanh tại Việt Nam phải tôn trọng pháp luật, có trách nhiệm với Việt Nam, tham gia kinh doanh vận tải phải theo quy định. Các địa phương cần báo cáo cụ thể, có kiến nghị, đề xuất về số lượng xe nên tăng nữa không, hay tạm dừng chờ Nghị định 86 mới”, ông nói.