Nhiều mặt hàng xuất khẩu đang giành lại vị thế
Người Việt Nam đang lo ngại sâu sắc về USD trong bối cảnh hệ thống tài chính của nước Mỹ tiếp tục ngập sâu trong rắc rối.

Với kim ngạch XK của tháng 1/2009 chỉ đạt 3,8 tỉ USD, giảm tới 18,6% so với tháng 12/2008 và giảm 24,2% so với cùng kỳ năm trước cho thấy, sự nghiêm trọng bởi những hệ lụy mà con số này gây ra đối với nền kinh tế vĩ mô của Việt Nam. Tuy nhiên, công bố mới nhất của Bộ Công Thương tại buổi họp giao ban đầu tháng 2 cho thấy, tiến triển ký kết hợp đồng của một số các mặt hàng trong 10 ngày đầu tháng 2 tăng tới 15% là một tín hiệu đáng mừng, đồng thời cũng là tiếng nói để các DN quan tâm đến từng động thái thị trường XK trên thế giới.

Theo Vụ XNK, mặt hàng gạo là điểm sáng đầu tiên về các hoạt động ký kết hợp đồng và thu mua, chế biến XK. 2 tháng đầu năm, XK gạo đạt 900.000 tấn, riêng tháng 1, giá XK tăng tới 280% và 240% về lượng. Hợp đồng đã ký cho 6 tháng đầu năm hiện đã đạt 2,680 triệu tấn, dự kiến giao là trên 2,3 triệu tấn. Hiện giá gạo trên thị trường thế giới cũng ngày một ấm lên, nhờ đó, giá gạo trong nước cũng đang tăng lên nhờ các hoạt động thu mua lúa gạo nguyên liệu của các DN phục vụ XK ngày càng sôi động

Mặt hàng cà phê cũng đang có những khởi sắc sau nhiều tháng giá sụt giảm ghê gớm. Ngay trong tháng đầu năm, giá cà phê XK tuy vẫn đạt thấp so với cùng kỳ năm 2008 nhưng đã tăng lên khoảng 1.505- 1.520 USD/tấn, tăng trung bình khoảng 70 USD/tấn. Tuy không tăng mạnh như gạo nhưng hiện nay giá cà phê cũng vẫn nhích dần, điều đó ít nhiều cũng tác động lạc quan tới các DN xuất khẩu, đặc biệt là người trồng cà phê.

Đối với mặt hàng thủy sản, tuy gặp khó tại thị trường Nga đối với con cá tra, basa, nhưng nhìn chung giá cá trong nước và XK cũng nhích lên. Bên cạnh đó, ngay sau Tết Nguyên đán, hoạt động đánh bắt hải sản cho sản lượng khá cao, việc trợ giá xăng dầu từ năm 2008 của Chính phủ và giá xăng dầu thời gian qua giảm mạnh đã phát huy tác dụng, đem lại cho bà con ngư dân lợi nhuận khá cao so với trước đây. Điều quan trọng hơn là nhờ đó, ngư dân có thêm nguồn vốn để đầu tư tàu thuyền, dịch vụ hậu cần. Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, nhiều địa phương, số tàu đánh bắt xa bờ đã bắt đầu được khôi phục và hạ thủy ra khơi. Đây sẽ là nguồn cung cấp nguyên liệu dồi dào cho tiêu thụ trong nước, đặc biệt là chế biến XK.

Ngoài ra, một số mặt hàng khác như, điều, chè, tiêu… cũng có những lợi thế về nguồn nguyên liệu trong nước khá dồi dào. Nếu giá XK ổn định và có chiều hướng nhích lên thì chắc chắn các DN sẽ chớp lấy cơ hội để tăng cường XK.

Tuy nhiên, bên cạnh sự khởi sắc của một số mặt hàng nông sản thì điều đáng lo ngại nhất hiện nay đối với XK đó là mặt hàng da giày và dệt may lại có xu hướng giảm mạnh. Cụ thể là 10 ngày đầu tháng, số lượng hàng hóa thống kê tại các cửa khẩu làm thủ tục hải quan đã chậm lại rất nhiều. Theo Hiệp hội Dệt may Việt Nam, XK đã giảm tới 30% so với cùng kỳ. Đây là những mặt hàng chiếm tỉ trọng khá lớn trong tổng kim ngạch XK, vì thế, việc sa sút về các hợp đồng XK là điều lo lắng đối với hoạt động XK chung.tốt

Bộ trưởng Bộ Công Thương Vũ Huy Hoàng yêu cầu, nếu như trước đây, những con số thống kê, diễn biến tình hình hoạt động XNK thường được thống kê và thông báo vào dịp cuối tháng, nhưng trong bối cảnh hoạt động XK cực kỳ khó khăn, đầy biến động và nhạy cảm như hiện nay thì việc theo dõi, nắm sát mọi diễn biến từng ngày, tuần của các cơ quan quản lý là điều cực kỳ quan trọng. Kể cả đối với các mặt hàng XK đang có chiều hướng thuận lợi, sự ấm lên về giá tuy đem lại sự lạc quan cho hoạt động XK nhưng đồng thời cũng còn là một thử thách nặng nề đối với công tác dự báo và điều hành XK. Rút kinh nghiệm từ năm 2008, các cơ quan chức năng cần phải theo sát diễn biến giá cả, “cung- cầu” trên thế giới, thống kê chi tiết con số sản lượng, các hợp đồng ký kết… để giúp lãnh đạo Bộ có những tham mưu chính xác cho Chính phủ đưa ra các chính sách điều hành XK phù hợp với thị trường nước ngoài cũng như nguồn cung trong nước.

Nguồn: Báo điện tử Công thương