Theo Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Văn Giàu, đô la hoá là tình trạng đồng ngoại tệ thay thế đồng bản tệ trong việc thực hiện các chức năng của tiền tệ là dự trữ giá trị, phương tiện thanh toán và đơn vị tính toán.

Đây là hiện tượng thường gặp phải ở các nền kinh tế chuyển đổi. Tại Việt Nam, tình trạng đô la hoá vẫn khá phổ biến với thói quen dự trữ tài sản bằng ngoại tệ, giao dịch, mua bán, niêm yết giá bằng ngoại tệ.

Hiện tượng đô la hoá gây ảnh hưởng nhất định đến hiệu quả thực thi chính sách tiền tệ và chính sách tỷ giá. Mức cung tiền trở nên khó dự báo hơn và mức cầu nội tệ trong nước không ổn định ảnh hưởng đến việc hoạch định chính sách tiền tệ.

Bên cạnh đó, tình trạng đô la hoá làm giảm nhu cầu phát triển các công cụ phòng ngừa rủi ro trên thị trường ngoại hối, không chỉ ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển thị trường ngoại hối, mà các doanh nghiệp cũng đối mặt với nguy cơ thiệt hại lớn do không có công cụ phòng ngừa rủi ro khi đồng đô la Mỹ biến động bất thường.

Ngoài ra, việc niêm yết giá bằng ngoại tệ cũng khiến cho người dân bị thiệt khi thanh toán tiền mua hàng hoá do các cửa hàng áp dụng tỷ giá không thống nhất.

“Như vậy, nhìn chung hiện tượng đô la hoá đã có những tác động tiêu cực đối với nền kinh tế. Đô la hoá bóp méo cung cầu ngoại tệ, khiến cho tỷ giá không phản ánh chính xác cung cầu ngoại tệ và hoạt động đầu cơ ngoại tệ hết sức rủi ro”, Thống đốc Nguyễn Văn Giàu đánh giá.

Nhận thức được tầm quan trọng của việc hạn chế tình trạng đô la hoá trong nền kinh tế, ngày 04/7/2007, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 98/2007/QĐ-TTg phê duyệt Đề án nâng cao tính chuyển đổi của đồng tiền Việt Nam, khắc phục tình trạng đô la hoá trong nền kinh tế.

Đây là một chủ trương lớn của Chính phủ trong việc xử lý hai vấn đề quan trọng liên quan đến tăng trưởng kinh tế bền vững, đó là nâng cao tính chuyển đổi của đồng tiền và khắc phục hiện tượng đô la hoá. Đề án là một hệ thống các giải pháp đồng bộ nhằm từng bước thực hiện mục tiêu “Trên lãnh thổ Việt Nam chỉ sử dụng đồng Việt Nam”.

Theo Đề án, hiệu lực pháp lý của các quy định về quản lý ngoại hối sẽ được nâng cao. Thu hẹp tiến tới xoá bỏ việc niêm yết, định giá, thanh toán bằng ngoại tệ và kinh doanh ngoại tệ trái phép. Xoá bỏ chế độ thanh toán bằng ngoại tệ trong nước. Ngân hàng Nhà nước sẽ có biện pháp thu hút số ngoại tệ trôi nổi vào hệ thống ngân hàng, xoá bỏ các chính sách gây tâm lý đô la hoá.

Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Nguyễn Văn Giàu khuyến nghị, để hạn chế tình trạng đô la hoá đồng thời để bảo vệ lợi ích của mình, người dân cũng như các doanh nghiệp không nên nắm giữ ngoại tệ nếu không có nhu cầu và cân nhắc, đề phòng những rủi ro do biến động tỷ giá, cũng như tránh chạy theo tâm lý đám đông đầu cơ ngoại tệ.

Nguồn: Cổng thông tin điện tử Chính phủ