Báo cáo tài chính DN: Nên hướng đến theo chuẩn mực quốc tế
Người Việt Nam đang lo ngại sâu sắc về USD trong bối cảnh hệ thống tài chính của nước Mỹ tiếp tục ngập sâu trong rắc rối.

Chưa được quan tâm nhiều

Theo các chuyên gia về IFRS của Công ty kiểm toán Ernst& Young, IFRS là một tập hợp các chuẩn mực kế toán và các diễn giải lập bởi Ủy ban soạn thảo chuẩn mực kế toán quốc tế (IASB). Là các chuẩn mực mang tính nguyên tắc (hơn là các quy định chi tiết), IFRS được sử dụng toàn cầu và nhấn mạnh vào: sử dụng các giá trị hợp lý, lập bảng cân đối kế toán chính xác, chú trọng vào bản chất hơn là hình thức của giao dịch. 

Đến thời điểm hiện tại, cả nước có tổng cộng 1.690 công ty đại chúng, trong đó có 704 công ty đã niêm yết trên 2 Sở GDCK, 130 công ty đăng ký giao dịch trên UPCoM, 105 công ty chứng khoán, 47 công ty quản lý quỹ và hơn 1,2 triệu tài khoản nhà đầu tư (NĐT) trong và ngoài nước… Tuy nhiên, theo Ủy ban chứng khoán Nhà nước năm 2011, chỉ có 21/695 DN niêm yết làm tốt những quy định bắt buộc về công bố thông tin. Rất nhiều DN niêm yết nộp chậm báo cáo tài chính hoặc chậm công bố thông tin, hoặc bỏ sót những thông tin quan trọng, ảnh hưởng đến quyền lợi của NĐT như: giải trình biến động kết quả kinh doanh, thay đổi tỷ lệ nợ vay, thay đổi tỷ lệ sở hữu của cổ đông lớn, tình hình sử dụng vốn từ các đợt phát hnh…

Có thể thấy, khi đã trở thành công ty đại chúng và đủ điều kiện niêm yết, để tạo dựng thương hiệu toàn diện, DN cần chú trọng tới việc xây dựng thương hiệu trên thị trường chứng khoán, trong đó đối tượng mục tiêu chính là các cổ đông, NĐT tổ chức, cá nhân, các bên tham gia thị trường (phân tích, môi giới, cơ quan quản lý…); và các phương tiện truyền thông đại chúng. Bên cạnh đó, bất kể NĐT tổ chức như các quỹ, ngân hàng đầu tư, hay NĐT cá nhân đều có chung mong muốn có thông tin đầy đủ, chính xác và sự tin cậy về DN để đưa ra các quyết định đầu tư phù hợp. Do vậy, cung cấp thông tin đầy đủ cho NĐT cần được thực hiện một cách chuyên nghiệp, trong đó, việc cung cấp các báo cáo tài chính chi tiết, cụ thể, minh bạch và kịp thời là vô cùng quan trọng. Điều đáng nói hiện nay là rất nhiều DN chưa quan tâm đến điều này.

Theo nhiều chuyên gia tài chính, việc lập báo cáo tài chính theo IFRS là một điều còn khá mới mẻ ở Việt Nam. Việc lập hai hệ thống báo cáo tài chính theo tiêu chuẩn kế toán Việt Nam – bắt buộc và theo chuẩn mực quốc tế (IFRS) – không bắt buộc đối với các DN hiện vẫn chưa nhiều ở Việt Nam. Một số DN Việt Nam thường chỉ thực hiện xuất phát từ ý định thực hiện các giao dịch quốc tế hoặc do yêu cầu của các NĐT chiến lược hoặc đơn giản là mong muốn xây dựng các báo cáo tài chính có tính minh bạch cao nhằm nâng cao hiệu quả của việc ra quyết định, nhất là trong điều kiện kinh doanh nhiều biến động như hiện nay.

Điểm sáng từ Tập đoàn Bảo Việt

Bên cạnh việc lập báo cáo tài chính theo tiêu chuẩn kế toán Việt Nam (VAS), gần đây một số công ty ở Việt Nam đã bắt đầu lập các báo cáo tài chính theo các Chuẩn mực Báo cáo Tài chính Quốc tế (IFRS). Câu chuyện của Tập đoàn Bảo Việt là một minh chứng tiêu biểu.

Theo đó, cùng với việc lập báo cáo tài chính theo tiêu chuẩn kế toán Việt Nam (VAS), từ năm 2009, Tập đoàn Bảo Việt DN đã bắt đầu thực hiện báo cáo tài chính theo IFRS. Đến nay, Bảo Việt đã lập báo cáo tài chính theo IFRS được 4 năm với các cấp độ khác nhau và để có được bản báo cáo đúng theo chuẩn mực quốc tế thì các cán bộ của Bảo Việt đã trải qua không ít khó khăn như: nguồn nhân lực am hiểu về IFRS ở Việt Nam còn rất hạn chế, các thông tin, công cụ phục vụ tính toán và lập báo theo IFRS còn tương đối thủ công… Hiện tại, báo cáo tài chính IFRS của Tập đoàn Bảo Việt tuân thủ nghiêm ngặt các quy định và yêu cầu của các chuẩn mực IFRS, được thực hiện thường xuyên và liên tục như một quy trình tuân thủ nội bộ, được ban hành định kỳ và được kiểm toán chấp nhận. Do vậy, trong báo cáo IFRS có thuyết minh sâu và cụ thể về tình hình hoạt động của Tập đoàn, chẳng hạn như thuyết minh về cơ chế quản lý rủi ro, quản lý rủi ro bảo hiểm và rủi ro tài chính. Những thuyết minh này trình bày về cơ chế quản trị, chiến lược và chính sách quản lý rủi ro của DN cũng như cung cấp thêm các tính toán về phân tích độ nhạy với các giả định biến động của các chỉ số chứng khoán, tỷ giá…

Theo TS. Hoàng Việt Hà – Giám đốc Hoạt động của Tập đoàn Bảo Việt: “Ban Lãnh đạo đã quyết định soạn thảo Báo cáo Tài chính theo chuẩn mực IFRS để tăng cường sự minh bạch về thông tin tài chính được công bố. Báo cáo tài chính theo chuẩn mực IFRS sẽ giúp người đọc so sánh kết quả tài chính của Tập đoàn với các tổ chức tài chính khác trong khu vực soạn lập báo cáo theo Chuẩn mực này. Chúng tôi tin tưởng rằng quy định về kế toán tại Việt Nam cũng sẽ tiến tới áp dụng IFRS trong thời gian tới và mong muốn xây dựng trong nội bộ những kiến thức và kỹ năng nền tảng cho mục đích này. Với định hướng phát triển thành Tập đoàn tài chính Bảo hiểm hàng đầu Việt Nam và vươn tầm ra ngoài khu vực, việc lập báo cáo tài chính IFRS giúp Tập đoàn Bảo Việt tiệm cận tới những chuẩn mực quốc tế để được xếp hạng định mức tín nhiệm, mở rộng hoạt động kinh doanh và niêm yết trên thị trường chứng khoán nước ngoài vào thời điểm phù hợp”.

Trong một thị trường chứng chứng khoán lành mạnh và bền vững, một trong những tiêu chí cần quan tâm là minh bạch hóa thông tin và tính cập nhật, đầy đủ của thông tin để các cổ đông và NĐT có quyết định đúng đắn khi thực hiện việc đầu tư và nắm giữ cổ phiếu của công ty. Báo cáo tài chính theo IFRS giúp các NĐT có thể so sánh các chỉ tiêu hoạt động của Tập đoàn Bảo Việt với các chứng khoán niêm yết trên các thị trường quốc tế do cùng áp dụng một chuẩn mực báo cáo IFRS, từ đó giúp NĐT có thể đưa ra những nhận định chính xác và có một bức tranh toàn diện hơn về hoạt động của DN”.

Đại diện của Tập đoàn Bảo Việt cũng cho biết, sau một thời gian áp dụng hai hệ thống báo cáo tài chính, thông qua tình hình tài chính theo chuẩn mực IFRS, công tác quản lý, điều hành của Bảo Việt cũng được hỗ trợ để tiến dần đến các chuẩn mực quốc tế trong mọi mặt hoạt động của Bảo Việt. Bên cạnh đó, đội ngũ nhân sự tài chính cũng cơ hội tiếp cận với những kiến thức, quy chuẩn quốc tế, qua đó tự nâng cao trình độ của mình. Đây được xem là khoản đầu tư của DN chuẩn bị cho quy trình báo cáo trong tương lai.

Với quan điểm và định hướng rõ ràng như vậy, nên mới đây Báo cáo thường niên năm 2011 của Tập đoàn Bảo Việt đã tạo được sự quan tâm đặc biệt và gây ấn tượng đối với với các thành viên ban giám khảo, nhờ đó đã giành Giải Đặc biệt Cuộc bình chọn Báo cáo thường niên 2012 và đồng thời cũng đạt giải Vàng cho báo cáo thường niên xuất sắc nhất trong ngành, lọt vào Top 50 báo cáo thường niên tốt nhất khu vực Châu Á – Thái Bình Dương do Hiệp hội Truyền thông chuyên nghiệp Hoa Kỳ (LACP) bình chọn..  Nhiều chuyên gia tài chính nhận xét: “Bản báo cáo dài 236 trang, trong đó hơn một nửa số trang là thuyết minh về tình hình tài chính. Việc đưa ra thuyết minh cặn kẽ thể hiện mong muốn của lãnh đạo Tập đoàn Bảo Việt trong việc chia sẻ, minh bạch thông tin tài chính với các NĐT. Qua đó, nâng cao uy tín của Bảo Việt và mối quan hệ với cộng đồng tài chính, đưa DN tiệm cận với những chuẩn mực và thông lệ quốc tế”.

T.Phùng
Nguồn: http://www.mof.gov.vn/portal/page/portal/mof_vn/1370586?pers_id=2177079&item_id=74878393&p_details=1