Long An dẫn đầu, Trà Vinh, Hà Giang cuối bảng
Khác với năm trước PAPI chỉ áp dụng thí điểm ở 30 tỉnh thành, năm 2011 cuộc khảo sát lấy ý kiến người dân về PAPI được tiến hành trên phạm vi 63 tỉnh thành với 13.600 người dân. Qua khảo sát chung cho thấy, người dân khá lạc quan về điều kiện kinh tế và tỷ lệ người dân biết về pháp luật dân chủ cơ sở cao hơn so với năm 2010. Tỷ lệ người dân biết về Luật Phòng chống tham nhũng cao hơn, khoảng trên dưới 50% mặc dù họ không nắm rõ về chi tiết, cụ thể nhiều điều khoản. Tuy nhiên, rất nhiều người được hỏi cho hay họ không biết gì về quy hoạch của phường xã nơi họ sinh sống và tỷ lệ này còn thấp hơn so với năm 2010.
Ông Đặng Ngọc Dinh – Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Phát triển và Hỗ trợ cộng đồng (CECODES) cho biết: Đây là lần đầu tiên PAPI được điều tra rộng rãi trong phạm vi cả nước và đón nhận được sự hưởng ứng tích cực của người dân. Nhìn chung các câu trả lời của người dân đều đánh giá tương đối đúng thực trạng nền hành chính công tại địa phương.
Theo kết quả khảo sát, trong số 63 tỉnh thành tham gia cuộc khảo sát, Long An là tỉnh đạt tỷ lệ cao về mức độ hài lòng của người dân ở cả 6 lĩnh vực khảo sát. Trong khi đó, hai địa phương luôn ở nhóm cuối bảng là Trà Vinh và Hà Giang. Theo nhóm khảo sát, PAPI chia thành 4 nhóm khác nhau, trong đó các tỉnh miền Trung luôn đứng đầu bảng về mức độ hài lòng của người dân về nền hành chính. Còn đối với các tỉnh miền núi địa phương xa xôi, “điểm số” thường thấp hơn bởi điều kiện cơ sở hạ tầng cũng như dân trí không bằng các địa phương khác. Đáng chú ý là không phải các địa phương “giàu có” thì PAPI cao. Chẳng hạn các địa phương như TP Hồ Chí Minh, Hà Nội, Hải Phòng chỉ đứng ở mức khá hoặc trung bình khá trong bảng xếp hạng.
Tham nhũng vặt vẫn nan giải
Về vấn đề thủ tục hành chính (TTHC) đối với các thủ tục đơn giản như khai sinh, khai tư, kết hôn… có đến 90% người dân hài lòng. Tuy nhiên vấn đề TTHC trong lĩnh vực đất đai vẫn là vấn đề đáng quan tâm. Qua kết quả khảo sát, Hải Phòng là địa phương mà người dân đánh giá thấp về vấn đề kiểm soát tài nguyên, đặc biệt trong lĩnh vực đất đai. Bên cạnh đó Hưng Yên cũng là tỉnh có chỉ số thấp về vấn đề này.
Vấn đề chi phí lót tay, phong bì ở các bệnh viện tuyến quận huyện còn cao như kết quả khảo sát năm 2010, tuy nhiên nó được cụ thể hóa hơn bằng con số. Theo đó, mức lót tay trung bình là khoảng 1,2 triệu đồng/ người/1học kỳ. Thói quen đưa phong bì khi xin việc vào cơ quan nhà nước cũng cao với 28% người được hỏi thừa nhận đây là việc làm cần thiết. Tỷ lệ này trong ngành giáo dục cũng không phải là nhỏ. Chính những con số được cụ thể hóa này khiến nhiều người đặt ra câu hỏi là nếu một gia đình vừa làm thủ tục xin giấy phép xây dựng hay thủ tục liên quan đến đất đai, lại vừa xin học cho con và có người nhà bị ốm thì những chi phí lót tay mà họ phải chi trả sẽ là bao nhiêu? Trên thực tế, với nhiều người việc đưa phong bì cảm ơn là chuyện bình thường nên cũng chẳng nhớ rõ con số cụ thể cho mỗi lần đưa.
Theo ông Dinh, tỷ lệ khảo sát lấy ý kiến của người dân tại các tỉnh thành cho thấy, nạn tham nhũng vặt đã và đang trở thành phổ biến ở tất cả các địa phương. Rõ ràng đây là vấn đề xã hội. Theo ông Dinh có một thực trạng đáng buồn đó là mỗi người dân đang chấp nhận nạn tham nhũng vặt như một thứ dịch bệnh và họ trở nên lãnh đạm với nó. Nguyên nhân của vấn đề này là do hệ thống chính sách, quản lý còn lỏng lẻo. Muốn chữa căn bệnh này, phải chữa dần, không thể thanh lọc tham nhũng trong một sớm một chiều. Nhưng nhất thiết, người làm chính sách phải tìm ra giải pháp hữu hiệu ngăn ngừa, loại bỏ dần tham nhũng ra khỏi cộng đồng.
Nói về mục đích của cuộc khảo sát, ông Jairo Acuna Alfaro – cố vấn chính sách và cải cách hành chính của UNDP cho rằng. Vấn đề chính là cách nhìn nhận của chính các địa phương được khảo sát, đánh giá để tìm ra cách quản trị hữu hiệu nhất đáp ứng nguyện vọng chính đáng của người dân tại chính địa phương mình.
L.Bình
Nguồn: Báo Điện tử Đại Đoàn Kết