Những “lỗ hổng” pháp lý

Theo đánh giá của bà Nguyễn Thị Minh, Phó Vụ trưởng Vụ Bổ trợ Tư pháp – Bộ Tư pháp từ khi Nghị định 05 về bán đấu giá tài sản ra đời (đến nay đã 3 năm) vẫn chưa phát huy được hiệu quả. Nhiều quy định còn trở nên bất hợp lí so với thực tế. Kể từ khi định hình, hoạt động bán đấu giá tài sản ở nước ta đến nay vẫn bị đánh giá là yếu, chưa chuyên nghiệp, thiếu minh bạch. Thậm chí, trong nhiều vụ đấu giá tài sản đã xảy ra trường hợp dàn xếp, thông đồng. “Hoạt động bán đấu giá tài sản ngày càng trở nên khó quản lý. Doanh nghiệp nào cũng có thể đăng ký thêm ngành nghề bán đấu giá tài sản nhưng chỉ đăng ký rồi để đấy. Các Trung tâm bán đấu giá của Sở Tư pháp chỉ có từ 1 đến 2 đấu giá viên nhưng gần như không hoạt động hoặc hoạt động cầm chừng. Nhiều nơi chỉ tổ chức bán đấu giá tài sản thi hành án, còn người dân thì vẫn chưa quen đưa tài sản đến các trung tâm đấu giá để bán”, bà Minh cho biết. Cũng theo bà Minh thì khi rà soát lại các văn bản pháp luật liên quan đến bán đấu giá tài sản thường thấy sự thiếu thống nhất trong việc hướng dẫn trình tự, thủ tục bán đấu giá tài sản. Một trong những khó khăn nhất hay gặp phải hiện nay là việc các ngân hàng, tổ chức tín dụng bán đấu giá tài sản cầm cố, các khoản nợ…Thủ tục pháp lý để đưa các loại tài sản này ra bán đấu giá rất phức tạp. Việc áp dụng các trình tự thủ tục để đưa tài sản ra đấu giá còn nhiều điểm vênh nhau, nhất là đối với các loại tài sản bắt buộc phải bán đấu giá như tài sản thi hành án, tài sản tịch thu từ các vi phạm hành chính…Phát sinh tranh chấp đối với bên mua tài sản đấu giá khi xuất hiện bên liên quan mà trong quá trình đưa tài sản ra đấu giá, các cơ quan chức năng không xác minh được, cũng là một trong những khó khăn của hoạt động này. Điều đáng nói là những thiệt hại trên lại chưa được đề cập đến trong các văn bản pháp luật điều chỉnh về bán đấu giá tài sản.

Hoạt động bán đấu giá… sẽ minh bạch hơn

Tại Nghị định 05 những chế tài áp dụng cho các hành vi vi phạm trong hoạt động bán đấu giá tài sản còn quy định một cách chung chung, nhất là đối với các doanh nghiệp hoạt động bán đấu giá. Các quy định đối với hành vi thông đồng, gìm giá tài sản giữa các bên tham gia mua cần được quy định chặt hơn. Doanh nghiệp tổ chức bán đấu giá tài sản phải có trách nhiệm giám sát việc này. Có ý kiến cho rằng khi xây dựng nghị định mới thay thế nghị định 05 cần phải phân biệt rõ đâu là loại tài sản phải đưa đến trung tâm bán đấu giá của Sở Tư pháp, đâu là loại tài sản mà các doanh nghiệp hoạt động bán đấu giá được phép tổ chức bán. Việc phân loại này sẽ giúp cho việc quản lý về mặt Nhà nước hoạt động bán đấu giá tài sản tốt hơn, nhất là quản lý đối với các doanh nghiệp kinh doanh ngành nghề bán đấu giá. Bên cạnh đó, có ý kiến lại cho rằng không nên quy định phân loại tài sản nào được bán đấu giá ở trung tâm hay bán ở doanh nghiệp. Đã có chức năng tổ chức bán đấu giá tài sản thì phải được tổ chức bán đấu tất cả các loại tài sản theo quy định. Điều quan trọng là đưa ra được những quy định chặt chẽ về trình tự, thủ tục tổ chức bán đấu giá…

Theo ban soạn thảo, nghị định mới sẽ quy định chặt chẽ về nghĩa vụ của các trung tâm và doanh nghiệp bán đấu giá. Đây sẽ là chế tài để quản lý hoạt động của các trung tâm, doanh nghiệp. Nếu vi phạm gây thiệt hại cho bên bán hoặc bên mua, họ sẽ phải chịu trách nhiệm bồi hoàn. Mọi vấn đề cũng sẽ được xử lý, xác định thiệt hại và bồi hoàn trong trường hợp phát hiện có sự thông đồng, dìm giá giữa trung tâm, doanh nghiệp tổ chức bán đấu giá với bên mua. Những quy định này nhằm đảm bảo hiệu quả của hoạt động bán đấu giá, hạn chế việc thông đồng, dàn xếp giá giữa các bên tham gia mua.

Nguồn: Báo Đời sống và pháp luật  điện tử